92. ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ ΜΕΤΡΗΣΗ ΒΡΟΓΧΟΥ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΓΕΙΩΣΗΣ (STAKE-LESS EARTH / GROUND TESTING), ΜΕΡΟΣ Α'

update 11/3/2012 , ώρα 02.35 μμ: Το άρθρο τροποποιήθηκε γιατί υπήρχαν βασικές παραλείψεις που οδηγούσαν σε παρερμηνείες και εσφαλμένες εντυπώσεις. Όταν αναρτήθηκε για πρώτη φορά δεν είχαν επιβεβαιωθεί οι πληροφορίες του από πολλές πηγές πληροφόρησης.

Η μέθοδος αυτή περιλαμβάνεται στο πρότυπο CENELEC HD 60364-6:2007 αλλά δεν είναι δεσμευτική για την Ελλάδα. Χρησιμοποιείται σε δίκτυα ΤΝ και δίκτυα ΤΤ .Ωστόσο για τα δίκτυα ΤΤ για να υπάρχει αξιόπιστο αποτέλεσμα πρέπει κατά τη διάρκεια της μέτρησης να συνδεθεί προσωρινά το ηλεκτρόδιο γείωσης που μετράμε με τον ουδέτερο αγωγό (εφόσον αυτό μπορεί ή επιτρέπεται να πραγματοποιηθεί).
Στο διπλανό σχήμα εμφανίζεται δίκτυο ΤΤ όπου η ύδρευση του κτιρίου ενώνεται με τα ηλεκτρόδια γείωσης. Στην Ελλάδα υπάρχουν ακόμα περιοχές που συνδέονται σε σύστημα ΤΤ (άμεσης γείωσης) αλλά έχει απαγορευτεί από τη ΔΕΗ η χρήση του δικτύου ύδρευσης ως ηλεκτρόδιο γείωσης.



Πληροφοριακά , και μόνο , εδώ μπορείτε να δείτε τις συγκεκριμένες περιοχές στο Λεκανοπέδιο της Αττικής όπου επιτρέπεται ακόμα το δίκτυο ΤΤ.


Στο διπλανό σχήμα εμφανίζονται οι επιμέρους παράλληλες αντιστάσεις των ηλεκτροδίων μιας εγκατάστασης , οι οποίες εμφανίζουν συνολική τιμή 2,99 Ωμ . Το αντίστοιχο όργανο Megger (DET 14C) με μία αμπεροτσιμπίδα τοποθετείται στο ηλεκτρόδιο με τιμή αντίστασης 10Ωμ.

Στην οθόνη του οργάνου εμφανίζονται 12,99 Ωμ.

Η μέθοδος αυτή λειτουργεί ως εξής :

Ο ένας πυρήνας της αμπεροτσιμπίδας τροφοδοτεί με σταθερή τάση (μέσω Μ/Σ) το ελεγχόμενο ηλεκτρόδιο γείωσης δημιουργώντας ένα ρεύμα δοκιμής που περνάει μέσα από το συνολικό βρόγχο αντιστάσεων και ο άλλος πυρήνας μετράει το ρεύμα αυτό το οποίο είναι ανάλογο με την συνολική αντίσταση του βρόγχου.

Με λίγα ηλεκτρόδια γείωσης στην εγκατάσταση η οθόνη θα δείχνει ένδειξη που θα αποκλίνει αρκετά από την πραγματική αντίσταση γείωσης.Στο διπλανό σχήμα η διαφορά της πραγματικής τιμής με τη μετρούμενη για 4 παράλληλα ηλεκτρόδια γείωσης αγγίζει τα 2,5 Ωμ ενώ σε σύστημα 12 παράλληλων ηλεκτροδίων η διαφορά περιορίζεται στα 0,83 Ωμ.


Όπως φαίνεται από το διπλανό σχήμα το συγκεκριμένο όργανο (με τη μια αμπεροτσιμπίδα) μπορεί να εντοπίσει εύκολα αν κάποιο ηλεκτρόδιο γείωσης εμφανίζει μεγάλη τιμή αντίστασης.


Πηγή σχημάτων από το φυλλάδιο του οργάνου Megger DET14C.
Εδώ πρέπει να διευκρινίσουμε ότι το πρότυπο CENELEC HD 60364-6:2007 εμφανίζει τη μέθοδο stakeless να πραγματοποιείται με δύο αμπεροτσι- μπίδες αντί για μια που βλέπετε στα παραπάνω σχέδια. Η μια αμπεροτσιμπίδα επάγει τάση στο βρόγχο και η άλλη μετράει το ρεύμα μέσα στο βρόγχο. Φαίνεται ωστόσο ότι την ίδια αρχή λειτουργίας χρησιμοποιεί και το Megger DET14C.



RT = αντίσταση γείωσης μ/ς διανομής ,
Rx = μετρούμενο ηλεκτρόδιο γείωσης ,
R1 ... Rn = υπόλοιπα ηλεκτρόδια γείωσης εγκατάστασης (εμφανίζονται ως παράλληλα συνδεμένες αντιστάσεις)

Στη διπλανή φωτογραφία πραγματοποιείται μέτρηση με το όργανο Fluke 1625 (σύμφωνα με το πρότυπο) όπου η απόσταση μεταξύ των δύο αμπεροτσιμπίδων κατά τη διάρκεια της μέτρησης πρέπει να ξεπερνά τα 10 εκατοστά. Πηγή το φυλλάδιο αυτό.
Σχόλια συντάκτη :
1) Αν και τα παραπάνω σχέδια του οργάνου Megger παρουσιάζουν μια εικόνα μέτρησης αρκετά κοντά στην πραγματική πρέπει να διευκρινίσουμε ότι σε πολλές μετρήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί με αυτή τη μέθοδο υπάρχει αρκετά μεγάλη απόκλιση.
2) Αν δεν είναι γνωστή η δομή των συνδέσεων των ηλεκτροδίων υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να μετράμε (σε επόμενο επανέλεγχο) τους αγωγούς γείωσης και όχι την αντίσταση γείωσης της εγκατάστασης.

3) Η μέτρηση αυτή δεν εμφανίζει επικινδυνότητα και δεν απαιτούνται ιδιαίτερες ικανότητες κατά τη διάρκεια διαδικασίας της μέτρησης. Η μέτρηση αυτή όμως συχνά επηρεάζεται από εναλλασσόμενα μαγνητικά πεδία.
4) Υπενθυμίζουμε ότι και για τα δύο παραπάνω όργανα μέτρησης Megger και Fluke ισχύει η ίδια αρχή λειτουργίας ως προς τη stakeless μέτρηση.

Χρησιμοποιήθηκαν πληροφορίες από την ιστοσελίδα του κ.Σαρρή και το βιβλίο των κ.κ. Σαλευρή - Χαντζησοφιανού.

4 σχόλια:

Γιώργος Σαρρής είπε...

Θα μου επιτρέψετε για τις παραπάνω αναφορές σας μερικές επισημάνσεις:
1. Η μέθοδος αυτή λέγεται ‘’επαγωγική μέτρηση βρόχου γείωσης’’.
2. Δεν προβλέπεται στο ισχύον πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384.
3. Με βάση το πρότυπο IEC 60364-6:2006, δεν μπορεί να δώσει αξιόπιστα και αξιοποιήσιμα αποτελέσματα μετρήσεων σε δίκτυα ΤΤ (άμεσης γείωσης) εκτός και αν συνδεθεί το προς μέτρηση ηλεκτρόδιο με τον ουδέτερο (αν αυτό βέβαια είναι εφικτό και επιτρεπτό).
4. Με την μέθοδο αυτήν δεν μπορούν να μετρηθούν μεμονωμένα ηλεκτρόδια ούτε θεμελιακές γειώσεις εφόσον δεν έχουν συνδεθεί με άλλα ηλεκτρόδια.
5.Το αποτέλεσμα της μέτρησης είναι πάντα μεγαλύτερο από το πραγματικό και βέβαια, όσο μεγαλύτερη είναι η αντίσταση γείωσης των παράλληλα συνδεδεμένων ηλεκτροδίων είναι αντίστοιχα μεγαλύτερο και το σφάλμα μέτρησης.
6. Η μέτρηση επηρεάζεται εύκολα από εναλλασσόμενα μαγνητικά πεδία και από τον τρόπο χρήσης του οργάνου μέτρησης.
7. Η χρήση του δικτύου ύδρευσης σαν ηλεκτρόδιο γείωσης ειδικά για το λεκανοπέδιο Αττικής έχει απαγορευτεί από την ΕΥΔΑΠ. Επομένως δεν πρέπει να δίδονται προτροπές χρήσης για αυτόν τον σκοπό.
8. Τα αποτελέσματα της μέτρησης είναι σε Ω και όχι σε Α.
9. Αν δεν είναι γνωστή η δομή των συνδέσεων των ηλεκτροδίων (π.χ. σε επανελέγχους) υπάρχει ο κίνδυνος να μετρώνται αγωγοί γείωσης και όχι η αντίσταση γειώσεως.

Αν σας ενδιαφέρουν περισσότερες πληροφορίες για το θέμα αυτό, θα τις βρείτε στο περιοδικό der Elektro- und Gebauedetechniker στα τεύχη 5/2011 και 9/2011.
Με εκτίμηση

Σαλευρής Αντώνιος είπε...

Σε σχέση με την μέτρηση της αντίστασης του βρόχου γείωσης το Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 60364-6 Στο Παράρτημα Β του προτύπου αναγράφεται η "Μέθοδος B3 – Μέτρηση της αντίστασης του βρόχου γείωσης με σφιγκτήρες ρεύματος" (σχόλιο σφιγκτήρες ρεύματος = αμπεροτσιμπίδες).
Το Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 60364-6 αποτελεί την Ελληνική έκδοση του Ευρωπαϊκού Προτύπου HD 60364-6:2007 και αντικαθιστά το Ελληνικό Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384.06.61 S2:2003. Σύμφωνα με τους Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς
CEN/CENELEC «Κοινοί Κανόνες για τις Εργασίες
Τυποποιήσεως» και τον «Κανονισμό Σύνταξης και
Έκδοσης Ελληνικών Προτύπων» του ΕΛΟΤ, αυτό το Ευρωπαϊκό Πρότυπο επικυρώθηκε ως Ελληνικό Πρότυπο στις 2007-02-22 και η έκδοσή του στην Ελληνική γλώσσα εγκρίθηκε στις 2008-11-18.
Άρα η μέθοδος μέτρησης βρόχου αντίστασης γείωσης με αμπεροτσιμπίδες καλύπτεται ισχύει σαν μέτρηση από τις 22 Φεβρουαρίου 2007.
Με εκτίμηση
Σαλευρής Αντώνιος

Γιώργος Σαρρής είπε...

Πρόσθετη διευκρίνηση: Το πρότυπο ΕΛΟΤ HD 60364-6 δεν είναι δεσμευτικό με βάση την ελληνική ηλεκτρολογική νομοθεσία, είναι απλά ενημερωτικό. Επίσης το πρότυπο αυτό δεν αντικαθιστά το ισχύον ΕΛΟΤ HD 384 ούτε αλλάζει κάποιο μέρος του. Η εφαρμογή του ΕΛΟΤ HD 384 έχει οριστεί υποχρεωτική με Υπουργική Απόφαση και δεν επιτρέπεται καμιά αλλαγή ή προσθήκη σε αυτό χωρίς νέα Υπουργική Απόφαση. Επομένως οι τεχνικές μετρήσεων που περιγράφονται από το ισχύον ΕΛΟΤ HD 384 δεν μπορούν να υποκατασταθούν από αυτές που περιγράφονται στο ΕΛΟΤ HD 60364-6. Η χρήση του προτύπου αυτού εναπόκειται στην ευθύνη εκείνου που το χρησιμοποιεί έχοντας πάντα υπόψη ότι για την χρήση αυτή δεν υπάρχει νομοθετική κάλυψη. Με εκτίμηση,

ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ είπε...

Αποτελεί τιμή για το ιστολόγιο μας να υπάρχει αυτή η γόνιμη αντιπαράθεση απόψεων ανάμεσα σε έλληνες ερευνητές σχετικά με τη συγκεκριμένη μέθοδο μέτρησης και τα αντίστοιχα πρότυπα.

Δημοσίευση σχολίου